Embrionni Muzlatish (kriokonservatsiya)

Embrionni kriyokonservalash bu kelajakda foydalanish uchun embrionlarni juda past haroratda saqlash usuli. Jarayon blastotsista bosqichida (urug’lantirilgandan keyin 5-6 kun) maxsus himoya eritmalari va suyuq azot (-196°C) haroratiga qadar sekin sovutish yordamida boshlanadi. Maqsad embrionlarning genetikasi va tiriklik qobiliyatini saqlab qolish va kelajakda EKU dasturlarida foydalanish. Jarayon tuxum hujayralarining qarish xavfini oldini olish yoki homiladorlikni yanada qulayroq vaqtga kechiktirish imkonini beradi, shuningdek, keyingi EKU sikllarida embrionlardan foydalanishga imkon yaratadi.

Embrionlarning kriotransferi – bu oldindan muzlatilgan (kriyokonservalangan) embrionlarni ayolning bachadoniga ko’chirish protsedurasi. Ushbu usul ektrakorporal urug’lantirish (EKU)ning bir qismi bo’lib, avvalgi EKU sikllarida muzlatilgan embrionlardan keyingi urinishlarda foydalanishga imkon beradi.

Embrionlarning kriotransferi jarayonining davomiyligi

Muzlatilgan embrionlarni bachadon bo’shlig’iga ko’chirishning o’zi atigi 5-10 daqiqa davom etadi. Ammo butun kriotransfer sikli gormon terapiyasi yordamida endometriyni tayyorlashni o’z ichiga oladi, bu protsedura protokoliga qarab 2-3 hafta davom etadi.

Embrionni muzlatish: Yuqori sifatli embrionlar vitrifikatsiya deb ataladigan maxsus muzlatish usuli yordamida muzlatiladi.

Ko’rsatmalar:

Muzlatilgan embrionlarni ko’chirish (FET: Frozen Embryo Transfer) ortiqcha stimulyatsiyadan qochish, zaxira embrionlarni ishlatish orqali homiladorlik imkoniyatlarini oshirish, shuningdek, turli sabablarga ko’ra homiladorlikni kechiktirish imkonini beradi. Kriotransfer quyidagi hollarda amalga oshiriladi:

1. Stimulyatsiyadan keyin yuqori sifatli embrionlarning ko’pligi.
2. Yangi transferni bekor qilish (tuxumdonlarning giperstimulyatsiyasi, endometriy tayyor emasligi va boshqalar).
3. Tibbiy yoki shaxsiy sabablarga ko’ra homiladorlikni kechiktirish.
4. Zararli ta’sirlardan oldin tug’ish qobiliyatini saqlash (kimyoterapiya, operatsiyalar va boshqalar).
5. Bepushtlikning noaniq genezisi, EKU muvaffaqiyatsiz urinishlaridan keyin.

Homiladorlik ehtimoli

Embrionlarning kriotransferida homiladorlik ehtimoli bir necha omillarga bog’liq:

1. Ayolning yoshi. Bemor yosh bo’lsa, muvaffaqiyat ehtimoli yuqori. 35 yoshdan keyin ehtimollik kamayadi.
2. Kriyokonservalangan embrionlarning sifati. Yangi tsiklda olingan yuqori sifatli embrionlar kriotransferda homiladorlik ehtimolini oshiradi.
3. Kriyokonservalash usuli. Zamonaviy vitrifikatsiya embrionlarning eritishdan keyingi tiriklik darajasini oshiradi.
4. Ko’chirilgan embrionlar soni. Embrionlar sonining ko’payishi bilan imkoniyatlar ham oshadi.
5. Endometriy holati. Bachadonni tayyorlash va endometriy holati implantatsiya muvaffaqiyatida muhim rol o’ynaydi.
6. Bepushtlik sababi.

Tadqiqotlar natijalariga ko’ra, embrionlarning kriotransferida homiladorlik ehtimoli:

• 35 yoshgacha bo’lgan ayollar uchun taxminan 40-60%
• 40 yoshdan katta ayollar uchun bu ko’rsatkich 15-30% dan oshmaydi.

Embrionlarning kriotransferi jarayoni 5 bosqichdan iborat:

1. Embrionlarni muzlatish (kriyokonservalash):
   1. Tuxum hujayralari urug’lantirilgandan keyin embrionlar muzlatiladi va ularni ko’chirish vaqtigacha maxsus sharoitlarda saqlanadi. Muzlatish vitrifikatsiya usuli yordamida amalga oshiriladi, bu esa hujayralarga zarar yetkazishi mumkin bo’lgan muz kristallarining shakllanishini kamaytiradi.
2. Endometriyni tayyorlash:
   1. Embrionlarni ko’chirishdan oldin, ularni implantatsiya qilish uchun endometriy (bachadonning shilliq qavati) tayyorlanadi. Buning uchun ayolga gormon preparatlari tayinlanadi, ular embrionlarni qabul qilish uchun optimal sharoitlarni yaratishga yordam beradi. Bu estrogenlar va progesteronlarni qabul qilishni o’z ichiga oladi.
3. Embrionlarni eritish:
   1. Protsedura kuni embrionlar eritiladi. Eritish jarayoni juda tez amalga oshiriladi va embrionlarning tiriklik darajasini ta’minlash uchun ehtiyotkorlik bilan nazorat qilinadi.
4. Embrionlarni ko’chirish:
   1. Eritilgan embrionlar bachadon bo’shlig’iga yupqa kateter yordamida bachadon bo’yni orqali ko’chiriladi. Protsedura og’riqsiz va anesteziyani talab qilmaydi. Odatda, tibbiy ko’rsatmalar va shifokor tavsiyalariga qarab, bir yoki ikkita embrion ko’chiriladi.
5. Lyutein fazasini qo’llab-quvvatlash:
   1. Embrionlarni ko’chirgandan so’ng, ularning implantatsiyasi va keyingi rivojlanishi uchun eng yaxshi sharoitlarni yaratish uchun gormonal qo’llab-quvvatlash davom etadi. Bemorga progesteron preparatlari tayinlanadi.

Kriotransferdan keyingi hissiyotlar va tahlillar

Ko’chirish jarayoni butunlay og’riqsizdir. Ko’chirilgandan keyin 10-14 kun davomida progesteron preparatlarini qabul qilish davom etadi. Ko’chirilgandan keyin 10-14 kundan keyin homiladorlikni aniqlash uchun beta-HCG bo’yicha qon tahlili o’tkaziladi. Ijobiy natijada homiladorlikni tasdiqlash uchun ultratovush tekshiruvi o’tkaziladi. Ko’chirilgandan keyin birinchi kunlarda ba’zan engil qon ketish kuzatilishi mumkin.